Bal denilince hepimizin aklına enfes aroma ve tat gelir. Nektar mı, çam nektarı mı yoksa kestane balı mı diye pek düşünmüyoruz. Bal, baharın gelmesiyle birlikte işe başlayan işçi arıların ürettiği eşsiz aromalı bir baldır ve kahvaltıların eşsiz aromalı gıdalarından biridir. Nektar, arılar nektar topladıktan sonra kendi enzimleriyle karıştırılan ve yapısal değişikliklere uğrayan tatlı, doğal bir besindir. Bal ürünleri lezzetli aroması ve tadıyla her yaştan insanın severek tükettiği bir yiyecek türüdür. Bal, yüksek mineral ve vitamin içerdiği için aroması ve tadı kadar insan vücudu için de oldukça faydalı bir besindir.
Süzme Çiçek Balı Nasıl Yapılır?
Balın türü, balın elde edildiği kaynağa göre değerlendirilir. Çiçek nektarından elde edilen bal nektar, bitki salgılarından elde edilen bal ise salgı nektar olarak adlandırılır. Bal, Türkiye’nin birçok bölgesinde üretilebilmektedir. Ancak belli çiçek türlerine ait bal üretimi belli bölgelerde gerçekleşmektedir. Bodhi nektarı, kestane nektarı, narenciye nektarı ve diğer ballar özel nektar örnekleri olarak kullanılabilir. Yayla balı olarak da bilinen nektar, karışık çiçeklerden elde edilir. Yaylada Orta ve Güney Anadolu ile Doğu Anadolu en yüksek bal üretimine sahip bölgelerdir.
Nektar, ilkbaharda açan çiçeklerden toplanan nektardan oluşur. Yaz ve sonbaharda olgunlaşan bu ballara nektar denir. Arılar, kovanda kraliçe arılar, dişi arılar ve erkek arılar olmak üzere binlerce arı kolonisinde yaşar. Petek, arının gövdesi tarafından salgılanan balmumu ile petek içinde oluşur. Nektar toplayan yaban arıları denilen arılar, kovana döndüklerinde balı kovanın yarıklarına bırakırlar. Daha sonra nektar toplama işine devam etmek için tekrar kovandan ayrılır.
Kovana yerleştirilen bal, işçi arılar tarafından buharlaştırılarak olgunlaştırılır. Bir arı, ürününü doldurmak için çiçeği 1500 kez ziyaret eder. 1 gram bal ise 180 bin çiçek ziyareti sonucunda oluşur.
Çiçek Balın Faydaları Nelerdir?
Bal ürünleri lezzetli aroması ve tadıyla her yaştan insanın severek tükettiği bir yiyecek türüdür. Bal, yüksek mineral ve vitamin içerdiği için aroması ve tadı kadar insan vücudu için de oldukça faydalı bir besindir.
Süzme çiçek balı doğal bir şekerdir. Yiyecek ve içeceklere eklendiğinde işlenmiş şeker gibi kandaki şekeri yükseltmez. Düzenli bal tüketimi, vücudun zararlı hücreleri yok etmesine ve kansere yatkın sağlık sorunlarını ortadan kaldırmasına yardımcı olabilir. Sindirim sistemi için mucize bir besin olan süzme çiçek balı ılık suya ekleyerek tükettiğinizde midenizi arındırabilir ve toksinlerin bağırsaklarınızda birikmesini önleyebilir.
Eklem veya kemiklerde kireçlenme veya iltihaplanma gibi sağlık sorunlarının önüne geçmenizi sağlar. Vücuttaki kötü kolesterolü azaltmak için bir bardak ılık suya biraz süzülmüş nektar ekleyebilirsiniz. Ayrıca kan damarı tıkanıklığını önler ve kalp hastalığı riskini en aza indirir. Süzme çiçek bal, antibiyotik özelliklere sahiptir ve ayrıca bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir.Süzme çiçek bal, ciltteki deformasyonları gidererek cildinizin sağlığını koruyan bir besindir. Cilt ve aynı zamanda saçlarda bakım maskesi olarak da sıklık ile kullanılır.
Yayla Çiçek Balı Nedir?
Yayla balı, işçi arıların çiçekli bitkilerin saplarından, yapraklarından ve çeşitli kısımlarından topladıkları nektarı kullanarak ürettikleri baldır. Yüksek rakımlı kaynak sularında üretildiği ve çiçek çeşitliliği bol olduğu için yayla balı olarak da bilinir.
Yayla balı, tadı ve aroması Güneydoğu Anadolu’nun gelişmemiş ve gelişmemiş yaylalarındaki çeşitli kır çiçeklerinden alınmıştır. Kimyasal kalıntı, pestisit ve suni petek içermez. Arılar tarafından doğal ortamlarında işlenir. Isıl işlem ve pastörizasyon gibi endüstriyel işlemlerden geçer. Şeker ilave edilmeden üretilir. En doğal ve saf baldır. Binlerce çiçek kokusu içerir.
Yayla balı vazgeçilmez bir besin kaynağıdır. Üretim aşaması çiçekler, arılar ve peteklerle başlar. Çiçekli bitkiler nektar adı verilen tatlı bir sıvı salgılarlar (balın kaynağı nektardır). Toplayıcı arılar, çiçeklerden topladıkları nektarı vücutlarının “bal mideleri” adı verilen bir bölgesinde depolarlar. Bal midesi, arıların sindirim için kullandığı mideden farklı bir alandır. Nektarı toplayan arılar daha sonra bu malzemeyi kovandaki işçi arılara aktarırlar. İşçi arılar, toplayıcı arılardan nektarı alır ve tekrar içerler. Bu süreçte arıların salgıları, nektarın yapısına karışan belirli enzimleri içerir ve nektardaki sakaroz, glikoz ve früktoz gibi oligosakkaritlere dönüştürülür. Ardından işçi arılar, balın nemini azaltmak ve kovanın havalandırmasını sağlamak için çok hızlı kanat çırparlar. Bu nedenle bal olgunlaşır. Böylece %100 saf doğal yayla balı üretimini tamamlamıştır.
Yayla balı ile nektar ve salgı balı gibi diğer ballar arasında farklılıklar vardır. Yayla balı, işçi arıların çiçekli bitkilerden topladıkları çiçeklerden ve nektarlardan üretilir. Balın salgısı (çam balı, sedir balı vb.) orman ağaçlarının salgıladığı nektarın ana kaynağıdır. Yayla balı diğer ballardan daha açık renklidir. Kendine has bir kokusu ve tadı vardır.
Çiçek Balı Ne Kadar Tüketilmeli?
Balın faydaları herkeste aynı tepkiyi göstermeyecektir. Özellikle şeker hastaları ve kilolu kişilerin bal tüketmesi önerilmez. Aşırı tüketimi baş dönmesine, yüksek ateşe, kusmaya ve diğer hastalıklara neden olabilir ve yüksek kalorilerden dolayı kilo alımını hızlandırabilir.
Arılar bal üretiminde nektar toplamasına rağmen botulinum adı verilen bakteri sporlarını yutarak bal yapabilirler. Yetişkinler bu balı tükettiğinde savunma sisteminin gelişmesi ve mide asidinin etkisi nedeniyle tolere edebilirler. Ancak sindirim sisteminde botulinum sporlarını inaktive eden ve üremelerini durduran bakterilerin gelişimi henüz gerçekleşmemiştir. Bu nedenle 1 yaşından küçük çocuklara bal yedirmek sakıncalıdır.
Hakiki Çiçek Balın Faydaları
Balın faydaları sağlık için çok etkilidir. Ilık su ile tüketildiğinde vücutta depolanan yağların sindirilmesine yardımcı olur. Yüksek kolesterol seviyelerini düzenler ve kontrol eder ve iyi kolesterol seviyelerini arttırır. Şeker yerine doğal tatlandırıcı olarak kullanılabilir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Enfeksiyonla savaşır. Yüksek karbonhidrat kaynağıdır. Bu nedenle sporcunun dayanıklılığını ve performansını arttırır. Güç ve enerji sağlar.
Bal, kanser önleyici ve tümör önleyici özelliklere sahiptir ve kanser hastalıklarına karşı da oldukça etkilidir. Kanseri önlemeye ve ilerlemesini durdurmaya yardımcı olur. İshal durumunda şiddetini ve süresini kısaltır. Mide komplikasyonlarının organik tedavisidir diyebiliriz. Beyni güçlendirir ve konsantrasyonu artırır. Geleneksel tıpta doğal bir koruyucu olarak kullanılır. Aynı zamanda balın önemli bir özelliği de iltihap önleyici etkisidir. Bakterileri temizleyebilir. Yüz maskesinde kullanıldığında mevcut sivilcelerin kısa sürede iyileşmesine yardımcı olur ve nemi hapsederek cildi yumuşatır. Saçlarda maske olarak kullanılması da saçların nemini kazanmasına ve yumuşacık saçlar elde etmenize yardımcı olur.