Coğrafi İşaretli Kars Kaşarı Tescili Nedir?

Coğrafi İşaretli Kars Kaşarı Tescili Nedir?

Coğrafi İşaret oluşturabilecek coğrafi kısıtlama Kars ve Ardahan illerinin tüm merkez ve bölgelerini kapsayan alandır.

Belirlenen üretim koşulları;

·         Üretimin tüm aşamaları (süt üretimi, pıhtı oluşumu, yoğurma, doldurma, depolama, torbalama/paketleme) tescil belgelerinde belirtilen coğrafi sınırlar içinde gerçekleştirilmelidir.

·         Peynir, merada otlayan yerel hayvan ırklarının sütünden (çoğunlukla süt, ancak bazı koyun ve keçi sütü de eklenebilir) yapılmalıdır.

·         Mayıs-Ağustos ayları arasında elde edilen sütten yapılmalıdır.

·         Kaynar su yöntemi ile hazırlanmalıdır.

·         Teker fiksasyonu/ göbek bağlama işlemi ustalar tarafından elle yapılmalıdır.

·         Ön olgunlaşma için Karayel kullanılmalıdır.

·         En az 30-40 gün sonra poşete konulmalıdır.

·         Vade süresi 90 günden az ise Taze Kars Kaşar, 90 günü aşarsa Eski Kars Kaşar olarak işaretlenebilir.

·         Tuz ve maya dışında hiçbir katkı maddesi kullanılmamalıdır.

Coğrafi İşaret Nasıl Alınır

Bu proje Kafkas Üniversitesi ve Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği tarafından Kars Kaşarı için coğrafi işaret projesi almak üzere hazırlanmış ve 2013 yılında Serhat Kalkınma Ajansı tarafından kabul edilmiştir. Üç yıllık yoğun çalışmanın ardından Kars Kaşarı’ na Türk Patent Ofisi tarafından verilen coğrafi işaret verildi.

Coğrafi İşaretli Ürünler

Coğrafi işaretler Türk Patent Ofisi tarafından şu şekilde tanımlanmıştır:

“Bir ürünün menşe yerinin bulunduğu bölge, bölge, bölge veya ülkeyi kendine has kalitesi veya diğer özellikleri bakımından gösteren işaretlerdir.” Bu ifadeden coğrafi işaretlerin; belirli bir ülke, bölge veya bölge ile ilgili ürünleri tanımlamak için kullanıldığı ve sadece o bölgeye özgü özelliklere sahip ürünler üretebildiği anlaşılmaktadır. Coğrafi işaretler Türk Patent Ofisi tarafından iki şekilde tescil edilir; Menşei unvanları gösterge olan ürünler, yalnızca ilgili coğrafi alanlar içinde üretilebilir ve işlenebilir, bu coğrafi alanlar dışında üretilemez. Bu alanda üretildiği için kalitesi elde edilebilir.

Bu kategoriye giren coğrafi işaretli ürünlere Ege Pamuğu ve Eskişehir Lületaşı örneklerini verebiliriz. Coğrafi işaretler, farklı bölgelerde üretilebilen, bölgelerle sınırlı olmayan, aynı kalite, aynı kalite ve diğer özelliklere sahip ürünleri ifade eder.

Bu işaretin alınabilmesi için ilgili coğrafi bölgenin üretim yönteminin kullanılması ve ürün kalitesinin aynı olması gerekmektedir. Mahreç işaretli ürünlere örnek olarak Adana Kebap, Isparta Halı, Çorum Leblebi kullanılabilir. Önce tescil için başvurulan coğrafi işaretin menşe işareti mi yoksa menşe işareti mi olduğu araştırılır, ardından lisans veren kuruluş olan Türk Patent Kurumu’nun gerekliliklerine uygun belgeler hazırlanır ve başvuru işlemlerine geçilir. Coğrafi işaret tescili bireysel bir hak olarak görülmemekte, coğrafi işaret ürünleri üreticilerine ortak kullanım hakkı sağlamaktadır. Ürün üreticileri, tüketici dernekleri ve kamu kurumları ürünle ilgili alanlarda bu kapsamda başvuruda bulunabilirler. Coğrafi işarete sahip olmak, ürünün kalitesinin garanti altına alınmasını ve üretimde özellikleri bilinen yerel yöntemlerin kullanılmasını yani üretici ve tüketicilerin korunması anlamına gelmektedir. Ayrıca yerel üretimin coğrafi işaretlerle desteklenmesini, geleneksel bilgi ve kültürel değerlerin korunmasını amaçlamaktadır. Günümüzde bilinçli tüketiciler, satın alma kararı verirken bir ürünün yerel olmasına dikkat etmekte, üretildiği yere bakmakta ve doğallığına değer vermektedir. Coğrafi işaretli ürünler tüketiciler için bir güven unsuru oluşturmaktadır.

Avrupa Birliği Coğrafi İşaretli Ürünler

Taşköprü Sarımsak ve Bayramiç Beyaz’ın tescili ile Türkiye’de Avrupa Birliği’nde (AB) tescilli coğrafi işaretli ürün sayısı 7’ye ulaştı. Kastamonu’da Taşköprü Sarımsağı ve Çanakkale’de Bayramiç Beyazı coğrafi işaretlerinin tesciline ilişkin karar Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlandı. Bu nedenle ilgili sarımsak ve beyaz nektarin türleri Avrupa Birliği tarafından korunmaktadır ve taklit edilmemeli veya ilişkilendirilmemelidir. Bu ürünler, tescil belgeleri ve ürün şartnamelerinde yer alan yöntemlere uygun olarak ilgili bölgelerde üretilebilecektir.

Son karara göre Türkiye, “Antep Baklavası/Gaziantep Baklavası”, “Aydın İnciri”, “Malatya Kayısısı”, “Aydın Kestanesi”, “Taşköprü Sarımsağı”, “Milas Zeytinyağı” coğrafi işaretler listesini AB’ye kaydettirdi. ve “Bayramiç Beyaz” , Toplam 7 ürün var.

Ayrıca AB listesinde,

·         Afyon Sucuğu

·         Afyon Pastırması

·         İnegöl Köfte

·         Kayseri Sucuğu

·         Kayseri Pastırması

·         Kayseri Mantısı

·         Antepfıstığı/Antep Fıstığı

·         Antep Lahmacunu

·         Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini

·         Giresun Tombul Fındığı

·         Antakya Künefesi

·         Maraş Çöreği

·         Çağlayancerit Cevizi

·         Maraş Tarhanası

·         Gemlik Zeytini

·         Milas Yağlı Zeytini

·         Gaziantep Menengiç Kahvesi/Gaziantep Melengiç Kahvesi

·         Araban Sarımsağı

Coğrafi işaret almak üzere gerekli başvurular yapılmış ve AB Komisyonu tarafından inceleme süreci devam eden ürünler olarak sıralanıyor.

destek

Yazarın Diğer Yazıları